اگر بتوانید با یک افزودنی، کیفیت شست وشو را بالا ببرید، چسبندگی کارتن را پایدارتر کنید، هسته های ریخته گری را دقیق تر بسازید و نفوذپذیری بتن را کاهش دهید، آیا حاضر نیستید چند دقیقه درباره اش بخوانید؟ این ماده همان سیلیکات سدیم مایع یا «آب شیشه» است که سال هاست در صنایع مختلف، و در شرکت باوند شیمی نیز، بی سروصدا ارزش خلق می کند.
در این راهنمای جامع و کاربرپسند، از پایه ترین مفاهیم تا نکات خرید، ایمنی، فرمولاسیون و سئو را درباره سیلیکات سدیم مایع پوشش می دهیم تا انتخابی مطمئن تر و به صرفه تر برای خطوط تولیدتان داشته باشید؛ به ویژه اگر به دنبال تأمین پایدار از سوی باوند شیمی هستید.
راهنمای کامل سیلیکات سدیم مایع: کاربردها، مشخصات فنی، فرمول ها و نکات خرید
سیلیکات سدیم مایع چیست و چه فرقی با آب شیشه دارد؟
سیلیکات سدیم مایع (Sodium Silicate Solution) محلول قلیایی ترکیب Na₂O·nSiO₂ در آب است که با نام های آب شیشه، واترگلس یا Water Glass شناخته می شود. این محلول معمولاً محتوای مواد جامد 35 تا 50٪ دارد و pH بالای 11 است؛ یعنی پاک کنندگی، دیسپرس کنندگی و تشکیل لایه های سیلیکاتی را تسهیل می کند.
مدول (M = SiO₂/Na₂O) مهم ترین مشخصه ی کیفی آن است:
- مدول پایین (≈2.0–2.4): قلیایی تر و مناسب شوینده ها.
- مدول متوسط/بالا (≈2.4–3.2): تمایل بیشتر به ژل زایی/چسبندگی برای چسب ها و بایندرها.
نکته ی کلیدی: هنگام انتخاب سیلیکات سدیم مایع حتماً به مدول، غلظت مواد جامد و ویسکوزیته توجه کنید؛ این سه پارامتر رفتار محصول در فرایند شما را تعیین می کنند. تیم فنی باوند شیمی معمولاً این سه شاخص را بر اساس کاربرد شما همسان سازی می کند.
چرا سیلیکات سدیم مایع انتخابی حرفه ای برای خطوط تولید است؟
- آماده مصرف: بدون نیاز به حل سازی و تجهیزات گرم کننده (در اغلب کاربردها).
- کنترل پذیری فرمول: امکان انتخاب مدول و درصد جامد متناسب با کاربرد.
- ایمن تر از بسیاری حلال ها: غیرقابل اشتعال و تمیزکاری با آب.
- چندمنظوره و اقتصادی: از شوینده ها و کاغذسازی تا چسب کارتن، ریخته گری، ژئوپلیمر و تصفیه آب.
- سازگاری فرایندی: قابلیت کار در دمای محیط تا متوسط، پایداری مناسب در ذخیره سازی.
در تأمین صنعتی، باوند شیمی به واسطه ی تنوع گریدها و پشتیبانی فرمولاسیون، تطبیق پذیری را در سطح خط تولید افزایش می دهد.
مشخصات فنی رایج سیلیکات سدیم مایع
- ظاهر: مایع شفاف تا کدر شیری
- مواد جامد: 35–50٪ (بنا به گرید)
- pH (10٪): حدود 11–13
- مدول (M=SiO₂/Na₂O): 2.0 تا 3.2 (پرکاربرد)
- ویسکوزیته: وابسته به دما، مدول و درصد جامد
- چگالی: تقریباً 1.3–1.5 g/cm³ (با افزایش جامدات بیشتر می شود)
- جدول مقایسه ای: سیلیکات سدیم مایع در برابر نوع جامد/پودری
ویژگی
|
سیلیکات سدیم مایع
|
سیلیکات سدیم جامد/پودری
|
آماده مصرف
|
بله
|
خیر (نیاز به حل سازی)
|
کنترل مدول در محل
|
متوسط (وابسته به گرید خریداری شده)
|
بالا (با نسبت آب/قلیا قابل تنظیم)
|
هزینه حمل
|
بالاتر (آب حمل می شود)
|
پایین تر به ازای هر واحد ماده خشک
|
ریسک کلوخه شدن
|
کم
|
بالا در محیط مرطوب
|
نیاز به تجهیزات
|
حداقل
|
راکتور/هیتر/هم زن برای حل سازی
|
کاربرد غالب
|
شوینده، چسب آماده، خطوط سریع
|
چسب های سفارشی، بایندرهای خاص، ژئوپلیمر
|
- راهنمای سریع: اگر به سرعت راه اندازی و ساده سازی فرایند نیاز دارید، سیلیکات سدیم مایع مناسب تر است؛ اگر هزینه حمل و انعطاف فرمولاسیون اولویت است، نوع جامد را بررسی کنید. باوند شیمی هر دو مسیر را با پیشنهاد فنی و تأمین پایدار همراهی می کند.
کاربردهای اصلی سیلیکات سدیم مایع
1) شوینده ها و تمیزکننده های صنعتی
سیلیکات سدیم مایع با قلیاییت مؤثر، چربی بُری و دیسپرس کنندگی عالی، ستون فقرات بسیاری از فرمول های شوینده است.
- کمک به امولسیون روغن ها و جلوگیری از رسوب مجدد.
- بازدارنده ی خوردگی سطوح فلزی در شوینده های قلیایی.
- جایگزین/مکمل فسفات ها در فرمول های کم فسفات یا بدون فسفات.
نکته باوند شیمی: برای ماشین آلات CIP، انتخاب مدول پایین تر (≈2.0–2.4) و درصد جامد میانه، تعادل پاک کنندگی/خوردگی را برقرار می کند.
2) چسب های سیلیکاتی و کارتن سازی
در چسب های لبه چسبان و لاین، به دلیل ژل زایی سریع و استحکام مرطوب مناسب محبوب است.
- مزیت ها: غیرقابل اشتعال، قیمت اقتصادی، تمیزکاری آسان.
- مدول پیشنهادی: 2.4–3.2 برای چسبندگی بالاتر (با کنترل ویسکوزیته).
- ترکیب با نشاسته/پلیمرها برای تنظیم زمان گیرش و مقاومت.
در پروژه های اجرایی، فرمول های پیشنهادی باوند شیمی معمولاً روی پایداری ویسکوزیته و چسبندگی مرطوب تمرکز دارند.
3) ریخته گری و هسته سازی
به عنوان بایندر ماسه، همراه با کیور CO₂ یا سخت کننده های شیمیایی، مقاومت فشاری هسته ها را افزایش می دهد.
- کنترل رطوبت و زمان گازدهی، تکرارپذیری ابعادی را بهبود می دهد.
- امکان کاهش ضایعات و بهبود شکست تمیز قطعه.
4) ساخت وساز: سیلر بتن و ژئوپلیمر
- سیلر معدنی: محلول رقیق شده با نفوذ به منافذ، ژل سیلیکاتی نامحلول تشکیل می دهد و گردوغبار سطحی را کم می کند.
- ژئوپلیمر: به عنوان بخشی از فعال ساز قلیایی در کنار NaOH/KOH برای ساخت شبکه های آلومینو-سیلیکاتی.
5) کاغذ و خمیر کاغذ
- افزایش بازده، بهبود استحکام بافت و بافر قلیایی در مراحل شست وشو/بلیچینگ.
- کمک به دیسپرس رنگدانه ها و یکنواختی پوشش.
6) تصفیه آب و فاضلاب
- کمک منعقدکننده و بازدارنده ی خوردگی در خطوط آب صنعتی.
- تشکیل فیلم محافظ سیلیکاتی روی سطوح فلزی و کمک به کاهش کدورت.
7) دیرگداز و پوشش های مقاوم حرارت
- بایندر معدنی برای جرم های نسوز، پوشش های ضدآتش و لایه های مقاوم دما.
- پس از کیور، ساختار نامحلول تر و پایدارتر ایجاد می کند.
تولید سیلیکات سدیم مایع چگونه است؟
- مواد اولیه: سیلیس (SiO₂) با خلوص مناسب + قلیا (کربنات سدیم یا سود).
- ذوب/فیوژن: در دماهای بالا شیشه سیلیکاتی تولید می شود.
- انحلال کنترل شده: شیشه در آب حل و مدول و غلظت تنظیم می گردد.
- فیلتراسیون و کنترل کیفیت: حذف ذرات و پایش pH، ویسکوزیته، مواد جامد.
باوند شیمی در این مرحله با کنترل دقیق مدول، ثبات بچ به بچ را برای مشتریان صنعتی تضمین می کند.
ایمنی، انبارداری و حمل
- قلیایی است: از عینک، دستکش، لباس کار استفاده کنید؛ تماس با چشم/پوست را فوراً با آب فراوان شست وشو دهید.
- در مخازن پلی اتیلن/فایبرگلاس نگه داری شود؛ از تماس طولانی با آلومینیوم در محیط قلیایی بپرهیزید.
- یخ زدگی/گرم شدن شدید می تواند ویسکوزیته و کارایی را تغییر دهد؛ دمای انبار 10–30°C مناسب است.
- در انتقال، از فیلتر خطی و شیلنگ مقاوم قلیا استفاده کنید. تیم لجستیک باوند شیمی بسته بندی های IBC، بشکه و فله را پوشش می دهد.
راهنمای انتخاب و خرید (Intent تجاری/ترنزکشنال)
چک لیست سریع برای خریداران:
- کاربرد: شوینده؟ چسب کارتن؟ ریخته گری؟ سیلر بتن؟
- مدول: 2.0–2.4 برای شوینده ها، 2.4–3.2 برای چسب/بایندر/سیلر.
- درصد جامد: 35–50٪؛ جامد بالاتر = کارایی بیشتر، ولی ویسکوزیته بالاتر.
- ویسکوزیته و دما: با شرایط خط تولید شما سازگار باشد.
- کیفیت آب محل: سختی/املاح روی عملکرد اثر دارد.
- مستندات: برگه ایمنی (SDS)، گواهی آنالیز (CoA)، راهنمای فنی.
- بسته بندی: فله ایزوتانک، مخزن